مقبره‏ ی فضل بن امام موسی
درکتب سیر چنین مذکور است که در زمان حکمرانی امیرکبیر امیر مبارزالدین محمد بنای توسعه ‏ی حصار بلده گذارده در آن حین حفاران خندق بجسد سعید شهید رسیده جراحات تازه بر آن مشاهده [کردند] و انگشتری در انگشت مبارک (1) که بر آن فضل بن موسی بن جعفر نقش بود دیده بعد از تفحص و تجسس چنان معلوم شد که امام زاده‏ ی شهید سعید از احفاد و اولاد امام لازم التعظیم است که ازدست مخالفین دین مبین شربت شهادت چشیده درین مکان مبارک آسوده.

بنابراین همت بر آبادانی آن مزار متبرک گماشته بتدریج آبادی کلی به مرسانیده بکرات خوارق عادات بظهور رسیده. از آن روز تا حال تولیت آن سرکار با طایفه ‏ای از سادات بوده چنانچه در این اوان هم جناب آقا سیدمحمد متولی بلانزاع می باشد.

بتاریخ یک هزار و دویست [و] چهل در عهد سلطنت خاقان مغفور فتحعلی ‏شاه قاجار بسعی و اهتمام مرحمت شان عبدالرضا خان یزدی و بعضی دیگر از خوانین و خواتین از قراری که درکتیبه‏ ه ای هر یک از غرفات مسطور است روضه ‏ی منوره زیب و زینت کلی پذیرفته و تعمیر مخصوصی یافته.

موقوفات:
دکاکین داخل حصار شش باب، مداخل آن هشت تومان و هشت هزار و ششصد دینار است.
دکاکین خارج حصار پنج باب، مداخل آن شانزده تومان و نه هزار دینار است.

میاه مهرپادین مهریجرد دوازده جره با املاک تابعه، مداخل آن چهار تومان و هشت هزار دینار است.
میاه بغدادآباد مهریجرد سه جره با املاک تابعه، مداخل آن سه تومانست.

مصارف - آنچه متولی صلاح داند.
مقبره ‏ی امامزاده واجب العظیم امامزاده جعفر

خارج حصار بلده، در السنه و افواه مذکور و در کتب مسطور است که بعد از شهادت امام ثامن ضامن علی بن موسی الرضا علیهما التحیة و السلام امام‏زاده از ترس اعادی نسب نامه ی خود را در زیر مطهره پنهان داشته و درین ولا چندی بکاسبی معیشت گذرانیده حاکم ولایت را در واقعه بر احوال امامزاده اطلاع داده بعد از جست و جوی بسیار بر احوال ایشان واقف گشته لازمه‏ ی اعزاز و احترام بعمل آورده یکی از متعلقات خود را بنکاح امام‏زاده در آورده روز به روز خوارق عادات از ایشان بظهور می رسیده تا بجوار رحمت حق پیوسته در آن مقام شریف مدفون شد واز قدیم الایام تا این زمان تولیت آن سر کار با سلسله ‏ی جلیله‏ ی سادات عریضی بوده، چنانچه الحال هم عالیجناب میرزا محمدصادق عریضی در امر تولیت قایمند.

موقوفات:
مزرعه‏ ی میدنیه از توابع طوران پشت بالتمام.
اراضی آب شاه ی پانزده قفیز.

میاه رکناباد مورتین اردکان چهارصد و هفتاد و دو جره.
مزرعه‏ ی سفید چنار توابع کهدویه بالتمام.
مزرعه‏ ی بغدی [از] توابع بخ خلف کوه بالتمام.
میاه اهرستان دو جره.
باغ عزآباد یک قفیز.
دکان شله سازی یک باب.

چون اجاره ‏ی املاک مذکوره جنسی بسته شده به تسعیر این زمان مسعر شده، مداخل املاک و رقبات مبلغ چهل و شش تومان و سه هزار و پانصد دینار است.
مصارف - بعد از وضع مالیات دیوانی و نفقة القنوة یک سدس حق التولیه است مابقی صرف وظیفه ‏ی مدرس و روشنائی و خادم و قاری و ناظر از قرار قرارداد حکام شرع است.

مقبره‏ ی کثیر الانوار حضرت قطب الاولیا شیخ تقی الدین دادا محمد
در خارج حصار بلده بمقام محله ‏ی منسوبه بشیخ داد. شیخ بزرگوار از اهل دار السلطنه‏ ی اصفهان خلدنشان مدتی در آن بلده ‏ی فاخره بارشاد عباد مشغول بوده، پس چندی تشریف فرمای دارالعباده شده سلسله ‏ی مظفریه دست ارادت بایشان داده مادام الحیوة بلوازم ارادت کوشیده. بسیاری از مردم هم به همین اعتقاد راسخ بودند.

چون مدت حیات آن جناب بآخر رسید دار فانی را بدرود و بسرای باقی شتافته مریدین و معتقدین به آئین شریعت جسد آن بزرگوار را در آنجا مدفون [کردند] و تا زمانی دور و دراز از آبادانی آن رو بازدیاد [گذارد] و موقوفات بسیار داشته و متولی آن معلوم نگشته و در ین زمان زیاده از یک فقره از موضوعات آن باقی نمانده.

موقوفات
میاه یعقوبی حومه، چهار جره.
مصارف - نیز معلوم نیست.
مقبره‏ ی فرح افزای سید فتح‏الله

در محله‏ ی مال‏امیر خارج بلده مقابل نارنج قلعه (2) واقع گشته. سید بزرگوار از اجله‏ ی سادات رفیع الدرجات و صاحب کشف و کرامات بوده و جمعی کثیر دست ارادت بایشان داده از فیوضات آن‏بزرگوار بهره‏ور بوده ‏اند و آن سید عالی نژاد مادام الحیوة بتعلیم و ارشاد عباد اشتغال داشته، بعد از وفات در آن مزار آسوده مکرر کرامات از آن سرکار بظهور رسیده.
موقوفات بسیار داشته و متولی معلوم نبوده، الحال جزئی از آن باقی مانده.

مقبره‏ ی سید نصرالدین
در همان محله بسمت آب شور محاذی (3)راه مشهد مقدس واقع است، سید مذکور هم صاحب کمالات دینی و دنیوی [و] با کرامت خیلی بوده. احوالات آن جناب بسیار است.
همانا که آن مزار موقوفات و متولی می‏ داشته، اما اثری از آن باقی نمانده بجز یک فقره میاه موریاباد سه جره.
مصارف: آب آب‏انباری که بایر است.

این مقاله درتاریخ 1403/8/15 بروز رسانی شده است.